Lufta në Ukrainë – shpesh e harrojmë këtë – nuk zgjat tetë muaj, që kur forcat ruse pushtuan territoret ukrainase, por tetë vjet, kur filluan armiqësitë në pjesën lindore të vendit.
Ky mobilizim i zgjatur e ka kthyer ushtrinë ukrainase në një makinë lufte. Krahas përvojës së frontit, duhet të shtojmë rrjedhën e armatimeve perëndimore pas pushtimit rus, së bashku me stërvitjen dhe rrjedhën e informacionit. Këto nuk mjaftojnë për fitore, por mund të japin një avantazh serioz.
Që nga viti 2014, gjërat kanë ndryshuar shumë, vëren Bloomberg në analizën e tij. Ushtria ruse që më pas pushtoi Ukrainën ishte më e organizuar dhe e trajnuar, si dhe e armatosur më mirë. Ai shtypi lehtësisht forcat ukrainase, por fronti pothuajse ngeci në territorin e Donbass.
Humbja e detyroi Ukrainën të “rindërtonte” nga e para forcat e saj të armatosura që ishin “të ngarkuara” nga financimi kronik, korrupsioni, nëse jo degradimi nga presidenti pro-rus Yanukovych. Pushtimi i Rusisë në shkurt 2022 ishte në kushte krejtësisht të ndryshme për palën ukrainase.
Këtë herë Kievi kishte në krah armë moderne perëndimore, të cilat në shumë raste tregonin dobësitë e rusëve. Ajo ka një moral të lulëzuar, krahasuar me atë të ushtrisë ruse – ajo që del në dritë me rekrutët e rinj dhe organizimin e tyre tragjik është tregues. Komandantët ukrainas me mbështetjen dhe bashkëpunimin perëndimor janë dukshëm më të mirë se rusët , të cilët kanë bërë gabime serioze, nëse jo katastrofike.
Madje ka një numër të madh ushtarësh me përvojë lufte. Vlerësohet se rreth 500,000 burra dhe gra kanë luftuar në Donbas që nga viti 2015. Gjenerali 49-vjeçar Valery Zalushny, kreu i forcave të armatosura të Ukrainës, ishte gjithashtu në Donbass, ai më vonë u trajnua sipas standardeve të NATO-s. Pak nga rusët që pushtuan Ukrainën në shkurt kishin ndonjë përvojë lufte.
Ndryshimi i mentalitetit është i dukshëm në mënyrën se si ukrainasit deri më tani kanë organizuar dhe ekzekutuar me sukses kundërsulmimin e tyre në frontin lindor të Donbasit dhe në Kherson jugor.
Njësitë e vogla të shkathëta të ukrainasve u bënë një kërcënim serioz kundër atyre ruse, duke arritur në shumë raste t’i rrethonin. Me iniciativën e sulmit në nivelin më të ulët të mundshëm, ukrainasit përparuan lehtësisht, ndërsa ushtria ruse këmbëngul në strukturën vertikale “të rëndë” dhe vendimet që vijnë nga “lart”.
Kjo përzierje e taktikave të reja, improvizimit, stërvitjes dhe armatimit perëndimor ka shkaktuar shqetësim në Moskë që, sipas raportimeve, është shprehur edhe përballë presidentit Vladimir Putin.
Lufta nuk ka mbaruar ende, jemi në një pikë ku asgjë nuk është vendosur. Por ne shohim se si dy ushtri me trashëgiminë e përbashkët të taktikave sovjetike arritën që njëra të evoluonte dhe tjetra të ngulitej në to – një mësim për shumë ushtri që do të vinin.
